Trong cộng đồng game thủ, dòng game JRPG (Japanese Role-Playing Game) từ lâu đã được biết đến với chiều sâu chiến thuật, cốt truyện phong phú và thế giới giả tưởng độc đáo. Tuy nhiên, những đặc điểm này đôi khi lại trở thành rào cản khiến nhiều người chơi, đặc biệt là những ai quen thuộc với phong cách RPG phương Tây hoặc các thể loại hành động, cảm thấy khó tiếp cận. Cấu trúc tuyến tính, lối chơi dựa nhiều vào việc cày cấp (grinding) hay hệ thống chiến đấu theo lượt phức tạp có thể không phải là “gu” của tất cả mọi người.
Bài viết này ra đời với sứ mệnh kết nối khoảng cách đó, giới thiệu đến bạn những tựa game JRPG xuất sắc mà bạn hoàn toàn có thể yêu thích, ngay cả khi bạn chưa bao giờ “mặn mà” với thể loại này. Chúng tôi sẽ đi sâu vào lý do tại sao mỗi tựa game lại phù hợp với người chơi mới hoặc những ai muốn khám phá JRPG từ góc nhìn khác biệt, vượt qua những định kiến thông thường. Hãy cùng tìm hiểu những viên ngọc quý này, biết đâu bạn sẽ tìm thấy “chân ái” JRPG của mình.
Visions of Mana
Thường thì khi nhắc đến dòng game Mana, các tựa game cổ điển như Secret of Mana với đồ họa dễ thương, lối chơi đơn giản và không khí nhẹ nhàng sẽ là lựa chọn an toàn. Tuy nhiên, phiên bản hiện đại hơn trong series là Visions of Mana lại thể hiện tốt hơn nữa vai trò “cầu nối” cho những người không phải fan JRPG truyền thống.
Tựa game này kế thừa những điểm mạnh cốt lõi của series như thế giới rộng lớn để khám phá, cơ chế di chuyển mượt mà và một cốt truyện tươi sáng. Nhưng nhờ cách tiếp cận hiện đại và dễ tiếp cận, Visions of Mana trở thành điểm khởi đầu tuyệt vời. Yếu tố hấp dẫn nhất với những người “ngại” JRPG chính là hệ thống chiến đấu thời gian thực. Thay vì những trận chiến theo lượt chậm rãi, game mang đến trải nghiệm hành động chặt chém nhanh, dồn dập. Mặc dù vẫn có yếu tố quản lý đội hình và cày cấp, nhưng Visions of Mana khiến chúng trở nên “dễ thở” hơn đáng kể so với nhiều game cùng thể loại.
Các nhân vật chiến đấu với quái vật gấu trong game JRPG hành động Visions of Mana
Sea of Stars
Tương tự như trường hợp của Visions of Mana, ban đầu tôi đã cân nhắc đưa một tựa game retro kinh điển là Chrono Trigger vào danh sách này. Nhưng cuối cùng, hậu duệ tinh thần hiện đại Sea of Stars lại là lựa chọn phù hợp hơn.
Sea of Stars là một minh chứng điển hình cho sự kết hợp hoàn hảo giữa phong cách thiết kế cổ điển và hiện đại. Game mang đến đồ họa pixel gợi nhớ thời kỳ hoàng kim của JRPG những năm 90, nhưng đồng thời lại sở hữu độ trau chuốt và mượt mà chỉ có thể có được với công nghệ ngày nay. Cốt truyện của game khá nhẹ nhàng, và hệ thống chiến đấu theo lượt dù truyền thống nhưng lại có tính tương tác cao (nhấn nút đúng thời điểm để tăng hiệu quả tấn công/phòng thủ).
Điểm cộng lớn khiến Sea of Stars dễ tiếp cận là game không yêu cầu cày kéo quá nhiều. Việc nâng cấp khá đơn giản, tất cả thành viên trong đội luôn sẵn sàng, và thời lượng chơi để hoàn thành cốt truyện chính chỉ khoảng 30 giờ. Dù Sea of Stars là một JRPG được phát triển bên ngoài Nhật Bản, nhưng cách game làm quen người chơi với thể loại này còn tốt hơn nhiều tựa game “chính tông”, khiến nó trở thành một lựa chọn đáng thử.
Ảnh chụp màn hình đồ họa pixel trong game JRPG cổ điển Sea of Stars
Pokémon Emerald
Phải nói rằng, hầu hết các phiên bản Pokémon trong series dài hơi này đều có thể phù hợp với tiêu chí của danh sách này. Nhưng với cá nhân tôi, các tựa game GBA kinh điển vẫn là đỉnh cao, và thế hệ thứ 3 với Pokémon Emerald luôn có một vị trí đặc biệt trong tim.
Series Pokémon thường được gọi đùa là “JRPG theo lượt đầu tiên” của nhiều người chơi. Điều này là bởi game có cốt truyện đơn giản, tiến độ chơi mượt mà, yếu tố cày cấp vừa phải, quản lý đội hình cơ bản và hệ thống chiến đấu dễ tiếp cận, chỉ nhỉnh hơn trò “oẳn tù tì” một chút về chiều sâu.
Rõ ràng bạn có thể chọn các phiên bản thế giới mở rộng lớn hơn trên các hệ máy console hiện đại, nhưng tôi vẫn cảm thấy các bản trên máy cầm tay có thiết kế JRPG đơn giản nhưng hiệu quả khó sánh kịp. Vì vậy, nếu bạn có một chiếc Game Boy Advance đang “phủ bụi”, đây là lúc để mang nó ra và “bắt hết” (catch ’em all).
Người huấn luyện Pokémon tương tác trong game JRPG kinh điển Pokémon Emerald
Undertale
Một số người có thể tranh cãi về việc tôi đưa Undertale vào danh sách JRPG, bởi game không đến từ Nhật Bản và cũng không tuân theo những quy tắc JRPG điển hình. Tuy nhiên, vì game được coi là hậu duệ tinh thần của những tựa game như Earthbound, tôi vẫn quyết định thêm nó vào.
Lý do Undertale sẽ thu hút những người không phải fan JRPG là bởi game có đủ các yếu tố JRPG quen thuộc để cảm thấy thuộc về thể loại này, nhưng lại liên tục phá vỡ mọi quy tắc mà thể loại này đề ra. Game mang đến những khoảnh khắc siêu thực, hài hước và lật đổ kỳ vọng một cách tài tình. Hệ thống chiến đấu theo lượt của game đồng thời cũng là một màn “bullet-hell” (né đạn) đầy kịch tính. Và nếu bạn không muốn cày kinh nghiệm và tiêu diệt kẻ thù, bạn hoàn toàn có thể tìm cách “hóa giải” (pacify) mọi đối thủ mình gặp.
Đây là một tựa game độc nhất vô nhị, không giống bất cứ thứ gì từng xuất hiện trước đó, và nó xứng đáng là một “indie darling” (tựa game indie được yêu thích cuồng nhiệt) vì những lý do chính đáng. Vì vậy, ngay cả khi JRPG không phải sở thích của bạn, Undertale vẫn rất đáng để thử.
Nhân vật Frisk trong ngôi làng ở game JRPG độc đáo Undertale
Kingdom Hearts
Kingdom Hearts từng là một series rất khó để giới thiệu cho người mới, bởi cốt truyện rối rắm và số lượng game đồ sộ. Nhưng nhờ các bản tổng hợp như “All-in-One package”, series này giờ đây đã dễ tiếp cận hơn. Tuy nhiên, bạn vẫn cần tập trung cao độ để theo kịp mạch truyện chính.
Nhưng ngay cả khi bạn bỏ lỡ một vài chi tiết cốt truyện, bạn vẫn có thể tận hưởng hệ thống chiến đấu thời gian thực nhanh và năng động, khác biệt đáng kể so với series “chị em” Final Fantasy vốn thường chậm rãi hơn. Thêm vào đó, nếu bạn là fan Disney (và hầu hết chúng ta đều ít nhiều yêu thích Disney), bạn sẽ được khám phá các thế giới lấy cảm hứng từ những bộ phim kinh điển và gặp gỡ các nhân vật yêu thích.
Game không đặt nặng việc xây dựng nhân vật hay chiến thuật phức tạp bằng việc nhấn nút theo tình huống (QTE), khám phá các thế giới Disney và thỉnh thoảng thay đổi Keyblade (vũ khí chính). Nó không phải khoa học tên lửa, và đó chính là lý do tại sao series này có thể khiến bạn bất ngờ.
Sora, Kairi, và Riku trong game JRPG hành động Kingdom Hearts
Nier Automata
Thật khó để nghĩ ra một tựa game nào phù hợp với danh sách này hơn Nier Automata – một game mang đến lối chơi hành động đỉnh cao kết hợp với một chút gia vị truyền thống của JRPG.
Cách tốt nhất để mô tả tựa game này là: điều gì xảy ra khi nhà phát triển của Bayonetta quyết định làm một game JRPG? Thay vì sự đơn điệu của chiến đấu theo lượt, bạn sẽ được đắm chìm trong những pha hành động chặt chém mãn nhãn. Tuy nhiên, gán mác nó chỉ là một game chặt chém thì lại quá đơn giản.
Nier Automata còn là một game platform đi cảnh màn hình ngang, một game “bullet hell” (né đạn), một game bắn súng dùng hai cần analog, và một sử thi đậm chất tự sự với câu chuyện đầy cảm xúc, đòi hỏi bạn phải chơi lại nhiều lần để hiểu hết bức tranh tổng thể. Nhược điểm duy nhất là game quá độc đáo, nên có thể nó sẽ không giúp bạn dễ dàng làm quen với các game JRPG khác trong thể loại. Nhưng xét riêng lẻ, Nier Automata có thể là điểm khởi đầu tuyệt vời cho những người không thích JRPG.
Nhân vật 2B tấn công cỗ máy trong game JRPG hành động NieR Automata
Tales of Arise
Một trong những thể loại game phổ biến nhất thế giới là thế giới mở (open-world). Trong vài thập kỷ qua, chúng ta gần như mặc định rằng các game AAA phải cho phép người chơi khám phá một vùng đất rộng lớn không giới hạn. Tuy nhiên, điều này không quá phổ biến trong thể loại JRPG.
Đây là lý do tại sao Tales of Arise có thể là một lựa chọn tuyệt vời cho những người thường không quan tâm đến JRPG. Game sở hữu một cốt truyện giả tưởng điển hình, xoay quanh một nhóm nhân vật, với đầy đủ các yếu tố đặc trưng của JRPG truyền thống. Tuy nhiên, bạn có thể khám phá thế giới theo ý mình, tham gia vào hệ thống chiến đấu thời gian thực theo kiểu chặt chém vừa có chiều sâu nhưng cũng rất dễ tiếp cận, và tiến trình chơi diễn ra khá đều đặn, dù vẫn có một chút yếu tố cày cấp.
Tales of Arise không hoàn toàn thoát ly khỏi công thức JRPG truyền thống, nhưng nó đạt được sự cân bằng gần như hoàn hảo giữa thiết kế của JRPG và RPG phương Tây, khiến nó trở thành một tựa game đáng để bạn thử.
Alphen từ Tales of Arise khám phá thế giới rộng lớn trong game JRPG hành động này.
Final Fantasy XVI
Tôi nhớ khi phiên bản mới nhất trong dòng game Final Fantasy chính ra mắt, tôi đã yêu thích nó hơn bất kỳ tựa Final Fantasy nào trước đây. Tuy nhiên, với nhiều fan lâu năm của series, đây lại là một phiên bản đáng thất vọng vì không đáp ứng được kỳ vọng cao của họ.
Với cái nhìn từ quá khứ, dễ hiểu tại sao. Final Fantasy XVI cảm giác như một game được thiết kế để hướng tới fan của series “chị em” Kingdom Hearts hơn, với nhiều tình huống nhấn nút theo sự kiện (QTE), hệ thống chiến đấu thời gian thực năng động và độ khó ít thử thách hơn.
Đây có lẽ là phiên bản Final Fantasy “phương Tây” nhất từ trước đến nay. Dù điều này có thể khiến các “purist” JRPG không hài lòng, nó lại làm hài lòng những người thường tránh xa thể loại này. Câu chuyện của Clive rất cảm động, và game mang đến các yếu tố JRPG quen thuộc một cách dễ tiếp thu và quản lý. Vì vậy, đừng bị những phiên bản Final Fantasy cũ làm nản lòng, hãy thử dấn thân vào sử thi giống Game of Thrones này.
Clive và Jill trong game JRPG hành động đỉnh cao Final Fantasy XVI
Metaphor: ReFantazio
Mặc dù tôi đã cân nhắc đưa Persona vào danh sách, nhưng cuối cùng tôi đã loại bỏ nó do những đoạn hội thoại và tình huống đậm chất anime đôi khi hơi “sến” đối với một số người.
Tuy nhiên, nếu bạn muốn trải nghiệm tương tự Persona nhưng với cốt truyện trưởng thành và dễ tiếp thu hơn, Metaphor: ReFantazio là lựa chọn đáng giá. Game sở hữu hệ thống chiến đấu theo lượt đơn giản và dễ tiếp cận, tương tự như Pokémon, cảm giác như một phiên bản nâng cấp của “oẳn tù tì”. Nhưng không giống Pokémon hay Persona, game sử dụng hệ thống class/nguyên mẫu (archetype) tinh gọn hơn thay vì thu thập quái vật.
Thêm vào đó, game còn có cơ chế quản lý thời gian theo lịch quen thuộc của Atlus, nghĩa là khoảng thời gian rảnh của bạn cũng quan trọng như thời gian khám phá hầm ngục và chiến đấu với quái vật khổng lồ. Vẫn có khá nhiều yếu tố cày cấp và một số hệ thống chi tiết hơn các game khác, nhưng đây chắc chắn là tựa game Atlus dễ tiếp cận nhất, và xứng tầm với series Persona về phong cách và chất lượng.
Nhân vật Grand Trad trong cảnh quang rực rỡ của game JRPG Metaphor: ReFantazio
Clair Obscur: Expedition 33
Một trong những lời phàn nàn lớn nhất mà những người không yêu thích JRPG thường đưa ra là hệ thống chiến đấu của thể loại này chỉ có hai dạng: quá chậm rãi, chiến thuật theo lượt, hoặc chặt chém “điên cuồng” nhấn nút vô hồn, thiếu đi sự cân bằng ở giữa.
Clair Obscur: Expedition 33 là một tựa game đã dũng cảm chiếm lĩnh khoảng không gian ở giữa đó, mang đến lối chiến đấu theo lượt chiến thuật nhưng vẫn giữ chân người chơi nhờ cách tiếp cận rất “thủ công”. Người chơi cần né tránh và đỡ đòn gần như mọi đòn tấn công của kẻ địch, và thất bại thường dẫn đến kết cục “game over”. Vì vậy, bạn không chỉ dựa vào việc xây dựng nhân vật mạnh hay đội hình tốt, bạn cần vận dụng những kỹ năng né tránh từ các game hành động như Sekiro.
Thêm vào đó, game có cốt truyện trưởng thành và đầy cảm xúc, khác xa với những mô típ JRPG truyền thống. Thời lượng chơi cũng không quá dài (chỉ khoảng 30 giờ để hoàn thành cốt truyện). Tất cả kết hợp lại tạo nên một tựa game đáng chơi và khó bỏ lỡ, bất kể bạn có phải là fan JRPG cuồng nhiệt hay không.
Cảnh chiến đấu ấn tượng trong game JRPG chiến thuật theo lượt Clair Obscur: Expedition 33
Kết thúc danh sách này, hy vọng bạn đã có cái nhìn mới mẻ hơn về thể loại JRPG. Không phải tất cả đều là những câu chuyện dài lê thê, yêu cầu cày kéo vô tận hay hệ thống chiến đấu phức tạp. Những tựa game được giới thiệu ở trên là minh chứng cho sự đa dạng và khả năng thích ứng của JRPG, mang đến những trải nghiệm độc đáo có thể chinh phục ngay cả những game thủ khó tính nhất. Nếu bạn từng ngần ngại thử JRPG, hãy cho một trong những tựa game này một cơ hội. Biết đâu, bạn sẽ khám phá ra một thế giới game mới đầy hấp dẫn mà mình chưa từng biết đến.
